Công chức có được thành lập doanh nghiệp không?

Theo dõi chúng tôi trên

Trong bối cảnh nền kinh tế đất nước phát triển nhanh như hiện nay, ngày càng có nhiều cá nhân có năng lực và khả năng tài chính muốn thành lập doanh nghiệp và viên chức cũng không phải là một ngoại lệ. Quá trình này gồm nhiều quy trình, thủ tục phức tạp và không phải ai cũng thực hiện được. Câu hỏi nhiều người thắc mắc là viên chức có được thành lập doanh nghiệp không? Mời các bạn đi tìm câu trả lời trong bài viết ngay sau đây cùng Quang Huy nhé.

1. Tìm hiểu về viên chức theo quy định pháp luật

1.1 Viên chức là ai?

Theo quy định tại Điều 2 Luật Viên chức 2010:

Viên chức được xác định là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, đang làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc đồng thời hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.

1.2 Quyền của viên chức về hoạt động kinh doanh ngoài thời gian quy định

Căn cứ theo Điều 14, Luật Viên chức 2010, viên chức sẽ có những quyền sau đây về hoạt động kinh doanh ngoài thời gian quy định:

Viên chức được xác định là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, đang làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc đồng thời hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.

Viên chức được hoạt động kinh doanh ngoài thời gian làm việc.

2. Viên chức có được thành lập doanh nghiệp không?

2.1 Đối với viên chức

Tại khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 có quy định các cá nhân, tổ chức không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp gồm:

• Công chức, cán bộ, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.

Tại khoản 3 Điều 14 Luật Viên chức 2010 quy định quyền của viên chức về hoạt động kinh doanh gồm:

• Được góp vốn nhưng không tham gia quản lý/điều hành công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh, bệnh viện tư, hợp tác xã, trường học tư, tổ chức nghiên cứu khoa học tư, ngoại trừ trường hợp có quy định khác của pháp luật chuyên ngành.

Ngoài ra theo điểm b và d khoản 2, Điều 20 Luật phòng chống tham nhũng năm 2018, được sửa đổi, bổ sung năm 2020 có nêu rõ về những hành vi không được phép đối với người có chức vụ quyền hạn trong tổ chức, cơ quan, đơn vị gồm:

• Thành lập, tham gia quản lý điều hành hợp tác xã, doanh nghiệp, ngoại trừ những trường hợp có quy định khác.
• Thành lập, giữ chức vụ quản lý điều hành hợp tác xã, doanh nghiệp thuộc lĩnh vực trước đây cá nhân này có trách nhiệm quản lý trong một thời hạn nhất định theo quy định của Chính phủ.

Như vậy, căn cứ vào những quy định nêu trên chúng ta có thể đưa ra kết luận rằng viên chức không được thành lập doanh nghiệp.

Viên chức không thể thành lập doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, viên chức vẫn có thể tiến hành góp vốn, mua lại phần vốn góp, mua cổ phần của các công ty cổ phần hoặc công ty hợp danh có ngành nghề kinh doanh ngoài phạm vi quản lý trực tiếp của người đó. Tuy nhiên không được tham gia góp vốn vào công ty TNHH vì luật quy định người góp vốn của loại hình công ty này sẽ có quyền quản lý điều hành.

2.2 Đối với người thân viên chức

Theo quy định tại khoản 4, Điều 20 Luật phòng chống tham nhũng 2018 sửa đổi bổ sung năm 2020, trường hợp người thân của viên chức là người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu tại cơ quan nhà nước cần lưu ý như sau:

• Cá nhân đó và người thân là vợ/chồng chỉ được tham gia góp vốn vào doanh nghiệp có ngành nghề hoạt động ngoài phạm vi mà người này thực hiện quản lý nhà nước.
• Cá nhân đó không được bố trí người thân là vợ/chồng/bố – mẹ/anh – chị em ruột đảm nhận các vị trí kế toán, quản lý nhân sự, thủ kho, thủ quỹ tại cơ quan mình hoặc có giao dịch ký kết hợp đồng với cơ quan mình.
• Cá nhân đó không được để vợ/chồng/bố/mẹ/con cái tham gia kinh doanh các ngành nghề nằm trong phạm vi quản lý trực tiếp của mình.

3. Những câu hỏi về thành lập doanh nghiệp thường gặp

3.1 Viên chức được làm giám đốc doanh nghiệp không?

Theo quy định tại khoản 24 Điều 4 của Luật Doanh nghiệp 2020 nêu rõ người quản lý doanh nghiệp là “người quản lý doanh nghiệp tư nhân và người quản lý công ty, bao gồm chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh, Chủ tịch Hội đồng thành viên, thành viên Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng quản trị, thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và cá nhân giữ chức danh quản lý khác theo quy định tại Điều lệ công ty.”

Viên chức có làm giám đốc được không?

Ngoài ra theo khoản 3 Điều 14 Luật Viên chức 2010 thì viên chức “được góp vốn nhưng không tham gia quản lý, điều hành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã, bệnh viện tư, trường học tư và tổ chức nghiên cứu khoa học tư, trừ trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định khác”

Như vậy, theo các điều luật trên thì viên chức không được làm giám đốc doanh nghiệp.

3.2 Đối tượng nào không có quyền thành lập doanh nghiệp? 

Các đối tượng không được phép thành lập doanh nghiệp được nêu rõ tại khoản 2, Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:

Cơ quan Nhà nước, đơn vị quân đội, công an dùng tài sản Nhà nước thành lập doanh nghiệp nhằm thu lợi riêng cho cơ quan mình.

• Cán bộ, công chức, viên chức.
• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp,hạ sĩ quan, công nhân, viên chức quốc phòng… trong công an, quân đội trừ người được cử làm đại diện theo ủy quyền để quản lý phần vốn góp của Nhà nước.
• Cán bộ quản lý trong doanh nghiệp Nhà nước trừ người được cử làm đại diện theo ủy quyền quản lý phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp khác.
• Người chưa thành niên, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự; khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
• Tổ chức không có tư cách pháp nhân; Pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực theo Bộ luật Hình sự.
• Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tạm giam, chấp hành hình phạt tù hoặc bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc nhất định.

Như vậy Quang Huy đã cùng bạn giải đáp câu hỏi viên chức có được thành lập doanh nghiệp không. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào khác về quá trình thành lập thì hãy liên hệ ngay với chúng tôi theo thông tin sau đây nhé.